PUMPHIR (Mauruangi Nu leh Pa in an phurh kha!)

Pumphir-1

                                                                              Pumphir-2

Lui kan kalna lamah vaukam sirah Pumphir hi a lo awm a. Fu emaw ka lo tia. Min hruaitu chuan Pumphir a nih thu min hrilh a. Mauruangi thawnthu-ah pawh khan Mauruangi Nu leh Pa kha Pumphir  phur turin an kal a nih kha. Eng atana phur nge an nih ka hre bik tlat lo mai a. Ka rin dan chuan Fu a an em avang hian a ei ve theih te pawh a ni mai thei e. 

Hetia ka la hmuh ngai loh kan hmuh ve takah chuan video in thla ka la a. Still in thla lak nachang ka lo hre lo hlauh mai a.Ka capture chhawn leh a nih vangin leh Mau pum a chuang chunga lak a nih vangin duh angin a fiah zo ta lo a pawi ka  tih hle mai. Engpawhnise, la hmu ve ngailote tan alo tangkai ve tak mialin  Mauruangi thawnthu tir lam tlem nen kan dah ve reng reng  a nge.

Awle, Mauruangi thawnthu-ah khan mauruangi pa chuan a nu phur tur kha rit deuhin a siam sak a. Ama phur tur chu zang deuhvin a siam a. An haw kawngah chuan leilawn rawp chhe deuh tawh zawh ngei ngei  ngai a awm a. Mauruangi pa khan a zawh ngam lo lo in namthlak-ah a lo ti tawh bawk sia. Mauruangi nu phur rit bawk si  chuan leilawn chhe tawh deuh chu an zawh dawn a, tliah tum angin a awm nghal zel a. A zawh ngam ta lo chu a pa chuan luiah a nam thla ta a ni.

Thaichhawninu Pic

Tichuan, Mauruangi nu chu Thaichhawninu-ah a chang a. Mauruangi nuhrawnin a tih duhdah avanga ei tha pawh ei ve zo lova cher tawh tak chu a nu chuan a chawm thau leh ta a ni. Mauruangi thau chhan chu Bingtaii nu chuan  hriat chhuah a tum ta a. Ni khat chu Mauruangi chu a nu hnenah chuan a zuk kal leh a. A nu chuan chaw leh chawhmeh tui tak nen chuan a lo hrai puar leh ta a.Chutih lai tak mai chu Bingtaii khan a lo enthla ru reng mai a. A nu hnenah chuan thil awmdan chu a hrilh fai ta vek a. Tichuan, Mauruangi pa hnenah chuan, " Sangha tlang vuak tur a ni, rawt rawh," a ti a. Sangha tlang vuak tur chuan an au va, a khua mai chuan an lo thawk chhuak ta a.


A tawi zawngin sawi ta mai ila. Mauruangi nu (Thaichhawninu) chu man in a sa te chu an sem a. Mauruangi chuan "Kei zawng a sa ka ei duh lo, a ruh kha min pe rawh u," a ti a. Tichuan a ruh chu an rawn pe khawm teuh mai a. Mauruangi chuan a nu ruh chu bellam chhungah a dah tha ta a. Tin, a tuk thum tukah a han en a, thi tha takah a lo chang vek mai a. Mauruangi chuan a thil a, a awrh ta a. Bingtaii nu chuan a itsik hle mai a, "Mauruang, Bingtaii awrhtir ve rawh," a ti a. Mauruangi chuan a han awrhtir a, a awrh veleh chuan meihawlah a chang ta vek mai a.

Phunchawng Pic.
Mauruangi chuan a nu lung kha a la bawk a, sawntlung pawngah a phum a, chu chu phunchawngah a lo to va, a tawi ta luih mai a. Mauruangi chu a nu hrawn khan a tirethei leh ta em em a, favai hram te a eitir leh ta a, a cher leh ta talh talh mai a. Nakinah chuan Phunchawng chu a lo par vul ta chuk mai a; chumi par chuan zu a ngah hle mai a, chu chu Mauruangi chuan a dawt thin a.





"Ka nu, kur diam diam,
Ka nu Phunchawng Darhniangi,
Ka nu, kur diam diam,"

Mauruangi thawnthu hi a sei viau mai a. Tuna mi pawh hi kaih tawi a ni a, a la tawp lo tih chu kan hre theuh awm e.Tun tum atan chuan duhtawk rih phawt mai ang. Hun remchang dangah  rawn dah belh leh ka tum ang e

Zirlai Pawimawh



       Hreipui pu chungin min rawn pan zel. Min endan lah chu a rum zek lehnghal. Ka bul a rawn thlen chuan chhak lam kawh pahin “Khilai a thing khi ka kit dawn?” a rawn ti teh hawl a. Kei lah chuan “Khawia thing maw?” tiin ka lo zawt let nghal a. Ani lah chuan zam map lo thinur aw lek lek in “Khi..khilaia Kangtek khi..Ka ram a nia, ka kit dawn” thupe aw lek lek zawk mah hian min rawn tih khum ta mai . Chhan mai ngaihna pawh ka hre lo. Kan ram chhung (Sawrkar ram) a ni tih ka chiang ropui mai si. Awka vin deuh a ka chhan dawn chuan inhnial a cho tih ka hrereng mai si a. “E!! i thu a lawm le!” tiin bung ang reng deuh in kan chhang ta ngawt pek a. Ka rilru tak chuan a tih ngam ka ring miah lo. A tum ber chu min rawn tih thinur kha ni ber in ka hria. 

       Kum lamah chuan kei aiin a u zawk tih chu ka hria. Chuti ni lo sela chu ‘I duh duh ka duh’ han tihpui nghal na  mai tur khawp a tawngkam dengkhawng a rawn chhakchhuak tlat! Han sawi zui zel tur kan van dun khawp mai. A beisei loh deuhva ka lo chhan vang kha ni maw. Ngawi rengin engngemaw chen chu kan han ding dun ran mai a. A hreipui put lai chuan min hem chawrh ang tih ka hlauh deuh vangin ka hnung chhawn mai duh bik lova. Chutah, a inher a a kal ta mai a. ‘A kit ngam miah lovang, a tawng dan atang reng khan min rawn chhaih kual vel a tum mai mai a ni’ ka ti rilru a. Engngemaw chen hnu ah chuan Kangtek thing a kawh ngei mai kha a chek ta chawrh chawrh a ni tih ka han hmu ta! Heti a nih chuan buaina chu ka pumpelh thei dawn ta lo tih ka inhre chiang ta khawp mai.. Engpawhnise, han kal nghal a ngai tlat. A kih tluk tak tak chuan a hnuaia thlai leh thirhrui (Electric hrui) a vaw chhe ngei ngei a nga. Thil pawi zawk a thleng dawn tlat a ni. Ralkhat atang chuan cheh paha alo hawi thla leh thin pawh ka han hmu thei a. Engtinnge ka tih dawn tih a hre chak tih a lang reng mai a. 

       Hmanhmawh vak lo anga lang in hman hmawh ru ang reng deuh si chuan a awmna lam chu ka pan chho ve ta a. Ka han thlen chuan a lo sat rek ngut hman tawh a. Duhtawk tur a kan ngen chuan helai ram buai lai hi a ram ngei a nih thu te min lo hrilh nghal a. Chuvang chuan thing pawh kih ngei a tum a ni. Heta a hriat loh em em chu kei ni (Sawrkar) chuan patta fel takin kan nei thlap a ni. Ani chuan a pu te ram hlui tih vel kha a tan chhan chu a nia. Mahse, a neitu angah a inngai miau sia kan buai phah ta a ni ber mai.

A thil tih pawi theih dan tur te tha taka kan hrilhfiah hnu chuan a hrethiam ve ta deuh a. Mahse, a bul vel hi vah ah ala vau ta cheu mai a. Ka thin chu a ur ru tawh khawp mai. Ka la insum hram hram a. A ram leilung chhiatzia leh vat mahse engmah a thar dawn chuang lo a ni tih kan hrilh takah chuan dik a ti bawk si. A tihngaihna hre lo chuan a ramchhung area nia a ngiah chinah signboard tar a pawt thla lo turin min ti ta a. Chu erawh chu ka remtih sak a. Nui hak hak chung chuan kan inthen thei ta hram a ni.

      Heta ka sawi tum ber chu ‘Chhanna Nem in Thinur A Tikiang’ tih hi a tak in ka hmuh phah a. Thinrim takin lo chhang ve nghal ila chu keini pawh hi kan buai phah zawk ngei ang. Mahse, zaidam tak leh awka nem tak chunga  kan chhan hian midang kan hneh theihna awlsam ber a lo ni reng tih min hriat thar tir a. Kei ngei pawh hian zir tur ka ngah hle a ni tih ka hriatchhuah phah ta hlauh zawk a ni. 


powered by Blogger | WordPress by Newwpthemes | Converted by BloggerTheme